Bố tôi không thích mèo, ông bảo chúng là giống loài ích kỷ, chỉ ưa người khác phục vụ mình và không bao giờ quan tâm đến họ dù chỉ một chút xíu. Dường như chẳng gì có thể mua chuộc nổi một con mèo. Ngược lại, với loài chó, ta chỉ cần cho nó một miếng thịt thơm là đã thành công phần lớn trong việc làm quen. Chúng sẽ vẫy đuôi vui mừng ở lần tiếp theo gặp mặt.
Có người đã từng ví loài mèo như những thiền sư. Trước kia tôi không cảm nhận được điều này. Nhưng khi bắt đầu chớm đi vào được thái độ “méo quan tâm” thì tôi mới dần nắm bắt được những gì người ta muốn nói. Tôi tin rằng cái ích kỷ của những con mèo là sự hài lòng mức độ cao với hiện tại, nên chúng chẳng có nhu cầu phải “làm” gì nhiều. Chúng chỉ ăn uống chảnh chọe một chút xíu, thong thả đi lại trên đôi chân mềm mại và cuộn tròn nằm ngủ ở một cái ổ nào đó ấm áp. Còn thế giới ngoài kia ư?
Sự phấn khích của con người khi đang muốn được vỗ về, cưng nựng một con mèo chẳng phải là thứ gì lay chuyển được sự vững chãi của con mèo ấy. Những ồn ào do bầy chó nhảy nhót xung quanh tạo ra cũng không đủ sức mạnh để át đi những thư thái. Không phải là con mèo không quan tâm, mà là nó không hề có ý tưởng nào về việc phải quan tâm, cũng không hề có ý tưởng về việc cần đáp ứng nhu cầu của người khác.
Thế giới của nó và thế giới của tất cả mọi người còn lại chẳng hề liên quan gì đến nhau, hai bên cứ trượt ra khỏi nhau như nước gặp lá khoai. Nên người hú hét, chó kêu sủa thế nào ở tứ phía thì chúng cũng giữ nguyên thái độ mặc kệ, không đếm xỉa gì. Tương tự như trạng thái high khi hút cần vậy, ta thấy hầu hết các ý định phản hồi thế giới là thừa thãi.
Giống như chó, có lúc con mèo cũng thích được vuốt ve chiều chuộng nhưng không có nghĩa việc đó là một nhu cầu bức thiết phải được đáp ứng. Đó chỉ là một sở thích, có thì tốt, còn không có thì cũng vẫn tốt như thường. Tôi rất thích thái độ ấy của những con mèo. Điều này khiến cho chúng chẳng bị phụ thuộc vào ai cả mà luôn ung dung tự tại, tận hưởng cuộc đời.
Chúng ta liệu có sống được như vậy? Không dính mắc với thế gian và luôn thư thái?
Vấn đề của chúng ta là cứ vơ mọi thứ vào người mình nên lúc nào cũng cảm thấy đầy gánh nặng và khổ sở. Mặc một chiếc áo ra đường và nghe người khác chê bai thì thấy tự ti, về cất tiệt cái áo đi không bao giờ trưng ra nữa, và đêm đêm nằm hối tiếc mấy trăm ngàn đã bỏ ra mua sắm. Nhưng thật ra, lời nói là của người, tròn vuông thế nào thì đó là việc của họ, thấy cái áo xấu là do gu thẩm mĩ của họ, tất cả là vấn đề của họ, chẳng liên quan gì đến ta cả. Nhưng ta lại cứ “quan tâm” và ôm hết mọi thứ vào mình nên thành ra lúc nào cũng ở trong trạng thái bất an, kém tự tin.
Chưa hết, chúng ta còn thường trực trạng thái trống rỗng, thèm muốn – tức là bị buộc cổ với rất nhiều những nhu cầu này nọ, như cần được quan tâm, cần được lắng nghe, cần được tôn trọng, cần được khen thưởng, v.v… Hễ người yêu trả lời tin nhắn chậm 2 phút là phát cuồng lên, đứng ngồi không yên, trở nên cáu kỉnh khó chịu; hễ không có ai like status facebook là ngồi buồn thiu thỉu cả ngày và chỉ chực xóa post đi; hễ đang nói chuyện hăng say mà thấy người đối diện liếc xem đồng hồ là tự ái của ta dâng lên cao ngút trời, về nhà lẳng lặng unfriend họ luôn. Loài mèo không ích kỷ, chỉ có loài nguời needy (thiếu thốn.)
Để có thể điềm tĩnh như loài mèo thì chúng ta phải rèn luyện sức mạnh, sự kiên nhẫn, vượt lên trên những nhu cầu khao khát của bản thân – đó là khả năng sống bình yên với chúng. Và cách tốt nhất là “méo quan tâm” chúng luôn. Vì những con sóng khao khát kia cũng chẳng khác gì những con chó nháo nhác chạy quanh, chạy chán thì cũng thấm mệt mà biến đi chỗ khác hoặc nằm lăn ra ngủ. Nên ta cũng chẳng việc gì phải nhọc sức xua đuổi chúng làm gì, cứ ngồi lặng im đủ lâu như những con mèo “lì lợm” thì đến cuối cùng chúng ta cũng hiểu ra bình an thật sự đến từ nơi nào.
Tuy nhiên, cụm từ “méo quan tâm” kia thường dễ bị hiểu nhầm là tránh né, cố gắng gạt đối tượng đi khỏi tầm mắt bằng một lực cảm xúc khinh thường hay ghét bỏ. Nhưng thật ra nếu làm như vậy thì ta lại trở thành kẻ “cực kỳ quan tâm” trong khi ý tưởng của cụm từ ấy là “đường ai người nấy đi”, “không liên quan”, “không dính líu bà con họ hàng gì” về mặt cảm xúc với đối tượng cả, nên không cần phải chạy trốn và cũng không sợ nó xuất hiện trước mặt. Chỉ khi học được thái độ “méo quan tâm” ấy của loài mèo, chúng ta mới có khả năng bước đi vừa ung dung vừa hiên ngang giữa cuộc đời.
Trên internet có không ít những ý tưởng loài mèo làm bá chủ thiên hạ với những ảnh chế mấy con mèo đang bước đi lạnh lùng, để lại đằng sau chúng là một cái máy bay nổ tung hay một ngôi nhà bùng bùng cháy. Chúng ta cũng vậy, sẽ làm bá chủ cuộc đời mình khi chẳng còn thấy tổn thương gì với những lời bình luận của đám đông, và chẳng hề hấn gì khi vấp phải những biến động cuộc đời. Lúc ấy, nếu cứ nhận được một đồng bạc cho một lần bận lòng về thế giới thì hẳn rằng ta luôn rỗng túi – một sự nghèo khốn đáng ao ước.
Tất nhiên, ý tưởng về sự “hờ hững” này không có nghĩa là chúng ta thờ ơ với tất cả mọi thứ, chẳng thèm ngó ngàng đến ai trong những mối quan hệ, hay vô trách nhiệm với tập thể/xã hội, mà là biết bỏ qua những gì không thật sự cần thiết hoặc nằm ngoài tầm kiểm soát. Ví dụ như khi nghe người khác bảo rằng ta ngu thì ta có thể xem nhẹ thái độ của họ, nhưng cần quan tâm đến hành động/lời nói của mình trước đó có thật sự đúng đắn hay cần cải thiện cho bớt ngu thật không.
Nói tóm lại, nếu muốn sang thần thái lên mức một ông hoàng thì chúng ta nên học tập những con mèo, không phải ở việc chạy theo những cái đốm laser màu đỏ nhảy nhót, mà là ở việc đ*o thèm quan tâm.
Quá nổi tiếng
Trả lờiXóa